طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن

هرم جامعه مبتنی بر پارادایم امانیسم، جامعه‌ی مدنی را برمی‌تابد. در چنین جامعه‌ای ملت‌چینی، بر اساس سرمایه‌های انسانی صورت می‌پذیرد. در جامعه‌سازی مدرن، سرمایه‌ی انسانی، سه بخش عمده دارد:

۱. سرمایه‌ی مادی (Financial Capital): مردم در جامعه‌ی مدنی نسبت به ثروتی که دارا هستند و یا نسبت به ثروتی که تولید می‌کنند، سرمایه‌ی مادی را ایجاد می‌کنند، این سرمایه زیربنای سرمایه‌های انسانی است، و معیار سنجش و اندازه‌گیری سایر سرمایه‌ها محسوب می‌شود.

۲. سرمایه‌ی علمی (Scientific Capital): سرمایه‌ی علمی در جامعه‌ی مدنی عموماً نسبت به تولید سرمایه‌ی مادی ارزشیابی می‌شود.

۳. سرمایه‌ی اجتماعی (Social Capital): سرمایه‌ی اجتماعی روبنای سرمایه‌های انسانی است. غرب به دلیل فروپاشی مناسبات خانواده از یک‌سو و رشد تفرّد از سوی دیگر، در ساختار اجتماعی خود در نیم قرن اخیر با بحران سرمایه‌ی اجتماعی روبه‌روست.

ارزش در اسلام در مقابل انسان متمدن غربی در « مهاجر » بودن است، و پیامبر اکرم (ص) فرموده‌اند که: مهاجر کسی است که از گناهان هجرت کند.
بنای مردم، یا چینش مردم، در جامعه‌ی هجری نیز بر مبنای سرمایه‌ی انسانی است. از مردم‌چینی، معماران انقلاب اسلامی به «امت‌سازی» و ایجاد بنای امت یاد کردند. لایه‌های سرمایه‌داری برای ایجاد بنای امت واجد چهار بخش است:

۱. سرمایه‌ی ایمان: انسان‌ها بر مبنای ایمانی که دارند و تولید ایمانی که می‌توانند صورت دهند سرمایه‌ی ایمان را در جامعه ایجاد می‌کنند. انسان طراز در چنین جامعه‌ای انسانی است که سرشار از سرمایه‌ی ایمان باشد و بتواند ایمان را در سایر انسان‌ها به وجود آورده و تقویت کند. سرمایه‌ی ایمانی، زیربنای سرمایه‌های انسانی است و ملاک سنجش سایر سرمایه‌ها محسوب می‌شود.

۲. سرمایه‌ی علمی: تولید سرمایه‌ی علمی مبتنی بر سرمایه‌ی ایمان، لایه‌ی بعدی سرمایه در امت‌سازی را تشکیل می‌دهد.

۳. سرمایه‌ی اجتماعی: تعامل و روابط اجتماعی انسان‌ها نیز با هدف تولید ایمان و نه به قصد تولید مادی، سرمایه محسوب می‌شوند.

۴. سرمایه‌ی مادی: روبنایی‌ترین سرمایه در جامعه‌ی هجری سرمایه‌ی مادی است.

انسان مهاجر کسی است که از آنچه خدا حرام نموده است، هجرت می‌کند. جامعه‌ی هجری، جامعه‌ی آرمانی مهدوی است که پروژه‌ی انبیاء و ائمه علیهم السلام به شمار می‌رود.

کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» ترسیم پایه‌های فکری برای ایجاد یک نظام اسلامی بر مبنای آیات قرآن کریم است که در سال ۱۳۵۳ توسط امام خامنه‌ای مطرح شده‌ است. مطالعه این کتاب جهت آشنایی با جامعه‌ی مدنظر قرآن و رؤیای رهبر انقلاب در سنین جوانی، برای اندیشه‌جویان دانش استراتژی ضروری است.

جهت آشنایی بیشتر با ابعاد جامعه‌ی هجری و تمایز آن با جامعه‌ی مدنی ابتدا جلسه ۴۹ کلبه کرامت با عنوان روند طرح‌ریزی جامعه را مشاهده کنید سپس کتاب طرح کلی اندیشه‌ی اسلامی در قرآن را مطالعه نمایید.